Kimya Sektöründe 2030 ve Sonrası

Türkiye Kimya Sanayisinde sürdürülebilir büyüme yakalamak, son dönemlerdeki büyümeye rağmen zorluğunu koruyor

2030 ve Sonrası: Son dönemlerdeki olumlu gelişmelere rağmen, sürdürülebilir büyümeyi başarmak Türkiye kimya sektörü için hâlâ bir zorluk olarak önümüzde çıkıyor

Türkiye kimya sanayisi; Türkiye’nin maliyet avantajı, başlıca tüketim pazarlarına coğrafi yakınlığı, küresel tedarik zincirlerindeki aksaklıklar, inovasyon ve değişen yasal düzenlemeler sayesinde kayda değer bir büyüme yakaladı. 

Önümüzdeki dönemlerde Türk kimya şirketlerinin, büyümeyi destekleyen gelecek trendlerden yararlanmak için kendine özgü bir pazar konumlandırması (oyun tarzı) belirlemesi ve yetkinliklerine yatırım yapması gerektiğini düşünüyoruz. 

Strategy& olarak Türk kimya endüstrisi için sekiz gelecek trendi öngörüyoruz: ESG ve sürdürülebilirlik, küresel ekonomideki değişimler, ekosistemlerin yükselişi, küresel tedarik zincirinin yeniden düzenlenmesi, yeni iş modelleri, dönüşen teknolojiler, birleşmeler ve satın almaların gücü ile yetenek savaşları.

Toplam ihracatımızın %14’ünü oluşturan ve en büyük ikinci sanayi olan Türk kimya sanayisi, Türkiye’deki ana büyüme sanayilerden birisi. Kur dalgalanmalarından artan girdi maliyetlerine kadar çok sayıda zorluktan etkilense de, Türk kimya sanayisinin ihracat ve üretim rakamları, Asya ile AB ve ABD gibi büyük tüketim pazarları arasındaki küresel tedarik zincirlerinde yaşanan değişimler ve artan lojistik maliyetleri etkileriyle geçtiğimiz yıl 2016 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. 

2022'nin ilk çeyreğinde, Türk kimya sektörü ihracatı 7,5 milyar dolar ile bir önceki yılın aynı dönemine göre %40 büyüme gerçekleştirdi.

Büyüme faktörlerinin, rekabetin ve yasal düzenlemelerin etkisi

Son yıllarda Türkiye kimya sanayisinin son büyümesini beş büyüme faktörü sağladı:

1.

Kur dalgalanmaları kaynaklı maliyet liderliği

2.

ABD ve Avrupa gibi ana pazarlara coğrafi yakınlık

3.

Asya Pasifik’te küresel tedarik zincirinde yaşanan aksamalar

4.

Türkiye’nin önde gelen kimya oyuncularının yaptığı büyük yatırımlar ve inovasyonlar

5.

Destekleyici yasal düzenlemeler

Türk kimya sanayisi hâlâ dövizle yapılan ham madde ithalatına bağımlı, ancak bu büyüme faktörleri, Türkiye’nin aynı zamanda rekabetçi iş gücü maliyetlerine ve coğrafi yakınlığa sahip ve elverişli bir tedarikçi ülke olmasını sağlıyor.

Düşük maliyetler, coğrafi yakınlık, global tedarik zinciri kırılmaları, yatırımlar ve yasal düzenlemeler Türk kimya sektörünü büyüttü

Türkiye kimyasal madde pazarının beş temel büyüme faktörü

İhracatta maliyet avantajı

Türk Lirasının değer kaybetmesiyle Türkiye, nispeten düşük maliyetlerle (örn. iş gücü, enerji) üretimdeki ve ihracattaki konumunu güçlendirdi.

Lojistikte coğrafi yakınlık

Konteyner ve iş gücü açığı nedeniyle ortalama nakliye maliyetleri artınca Türkiye, hem Avrupa hem de Asya’ya coğrafi yakınlığını kullanarak ihracat ve ithalat için bir lojistik merkezi hâline geldi.

Küresel tedarik zincirindeki aksamalar

Türkiye kimya sanayisi ABD, Avrupa ve Asya Pasifik arasındaki küresel ticaret akışında yaşanan aksamalardan faydalandı.

Yatırım ve inovasyon

Pazardaki birçok Türk oyuncu inovasyon, kapasite artırımı, satın alma ve halka arz yolunda adımlar atarken, küresel şirketler Türkiye’deki yatırımlarına devam etti.

Destekleyici yasal düzenlemeler

Kimya Teknoloji Merkezi ve Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi gibi yasal düzenlemeler ve teşvikler, Türkiye kimya sanayisini destekliyor ve sektöre ivme kazandırıyor.

Mevcut ve gelecekteki yetkinlikleri etkileyen sekiz gelecek trendi 

ESG ve sürdürülebilirlik dönüşümleri

  • ESG odaklı dönüşüm ve net sıfır taahhütleri
  • Döngüsel ekonomi dâhil hızlı değişen iş modelleri
  • “Uyum” ve “faaliyet lisansı”nın ötesinde değer yaratma

Değişen küresel ekonomi

  • Ekonomik gücün gelişmekte olan pazar oyuncularına geçmesi
  • Yerleşik firmalar arasında artan ticari anlaşmazlıklar
  • Artan yerelleşme ve ulus odaklılık

Artan ekosistem etkileşimi

  • Ekosistem işbirliğinin artan önemi
  • Tek noktadan hizmet için ücretsiz imkanlar sunma
  • Yükselen yeni aktörlerle değer zincirinin tamamını yeniden düzenleme

Tedarik zinciri ayak izinin yeniden düzenlenmesi

  • Tedarik zincirinin dirençli olmasını sağlama
  • Kritik öneme sahip materyallere erişimi güvenceye alma
  • Çevresel, sosyal ve fikri mülkiyet etkisini dengeleme

 Yeni iş modelleri

  • İş çevikliği elde etmek için sekiz temel teknolojiyi entegre etme
  • Müşteri ihtiyaçlarına ve müşteri odaklı olmaya önem verme
  • Şirketin özgün kimliğiyle ve değer teklifiyle tutarlı olma

Dönüşen teknolojiler ve inovasyonlar

  • Yeni ürün geliştirmek için teknolojik gelişmeler
  • Sürdürülebilir ve teknoloji odaklı olmak için yatırımlar
  • Yeni faaliyet ve yönetişim şekillerini hayata geçirme

Güçlü birleşmeler ve satın almalar

  • Sürdürülebilirlik odaklı portföy konsolidasyonu ve çeşitliliği
  • Sinerji yaratarak hızlı yetenek geliştirme ve kaynak güvenliği
  • Gelişmekte olan pazar aktörlerinin iki veya daha fazla milletle olan faaliyetleri

Yetenek savaşları

  • Yüksek aciliyete sahip beceri geliştirme gereklilikleri
  • Yeni normalde yeni çalışma şeklinin benimsenmesi
  • Sürdürülebilir geliştirme ve çeşitlilik gündemi

Cesur bir hamleden önce cevaplanması gereken önemli sorular

Özetle, önde gelen Türk kimya şirketleri, kendi oyun tarzlarına uygun olarak, küresel kimya sektörünü şekillendiren sekiz gelecek trendi ile hizalanarak çabalarına ve yatırımlarına odaklanmalıdır.

Büyüme stratejilerini belirlemek için aşağıdaki önemli sorulara cevap vermeliler:

  1. Kimyasal ürün pazarındaki oyun tarzımız (pazar pozisyonumuz) nedir?

  2. Küresel rekabette güçlenmek için hangi becerilere ihtiyacımız var?

  3. Ürün ve hizmet portföyümüzü nasıl uyumlu hale getirebiliriz?

  4. Küresel kimya trendlerini ticari başarımız için nasıl kullanabiliriz?

  5. Orta ila uzun vadede sürdürülebilir büyüme için stratejik seçenekler nelerdir?

  6. Bir ekosistem için hangi işbirlikleri gereklidir?

  7. Hangi seçenekleri kovalamalıyız? Bu seçenekleri nasıl gerçekleştirebiliriz?

Türk kimya şirketleri, bu önemli sorulara cevap verdikten sonra, yeni yetkinlikler geliştirerek ve mevcut becerilerini bu sekiz küresel trend doğrultusunda iyileştirerek büyümelerini sürdürecektir. Böylelikle, Türkiye kimya sektöründe 2030 hedeflerinin gerçekleştirilmesi sağlanacaktır.

Strategy& Türkiye olarak, kimyasal ürün pazarındaki çok sayıda aktöre bu stratejik sorulara cevap verme ve büyüme stratejisi tasarımı konularında yardımcı olduk. Söz konusu çalışmaların birinde, %30’dan fazla gelir büyümesi hedefleyen ve 20’yi aşkın inisiyatiften oluşan beş yıllık bir uygulama planı ve geleceğe hazırlıklı bir strateji tasarladık. 

Bize ulaşın

Ozan Cığızoğlu

Ozan Cığızoğlu

Şirket Ortağı, Strategy& Türkiye

Bizi takip edin